Ik ben zo boos en eigenlijk heel verdrietig!
Stel, Je hebt een moeizame relatie met je moeder, ze belt je nooit om te vragen hoe het met je gaat. Je hebt voor jezelf al geconcludeerd dat je moeder je niet belangrijk vindt. Jij belt haar ook niet meer. Je bent boos. En wat zit er onder je boosheid? Eigenlijk zijn dat verdriet, eenzaamheid en de twijfel of je wel goed genoeg bent.
En wellicht vindt je het makkelijker om boos te blijven dan je verdriet toe te laten.
Hoe ga jij om met je eigen emoties en de emoties van de ander?
Sommige mensen vinden het lastig om met eigen of andermans emoties om te gaan. Jaren geleden vond ik dat zelf ook nog niet zo makkelijk. Als er iemand verdrietig was, ging ik gelijk degene troosten en zei dat het allemaal wel goed zou komen. Ik reikte zelfs oplossingen aan. Gaandeweg heb ik geleerd dat het juist om het verdoezelen van mijn eigen onbeholpenheid ging.
Meestal heeft zo iemand alleen behoefte aan je aanwezigheid zodat hij zich gezien en gehoord voelt.
Belangrijk: het onderscheid tussen primaire en secundaire emoties
Een primaire emotie is direct verbonden met een gebeurtenis. Je krijgt een mooie tekening van je dochter en wordt intens blij. Je hoort dat een dierbare ziek is geworden en wordt intens verdrietig. Je relatie is net uit en je ervaart intens gemis.
Primaire emoties zijn kortdurend en intens. Je moet enorm en intens huilen/lachten/gillen en daarna voel je je lichter. Ze zijn vaak maar 10 seconden totongeveer 2 minuten. De primaire emoties ‘helen’ je. Als je de primaire emotie toelaat, maakt het iets vrij zodat je weer verder kunt. Dus je drukt de emoties niet weg, maar doorvoelt ze echt waardoor ze ‘oplossen’.
Secundaire emoties dekken de primaire emoties af omdat ze simpelweg te pijnlijk zijn
Dit gaat onbewust. Het is makkelijker om boos te blijven op je moeder die er niet voor je is dan om de pijn, het gemis en de eenzaamheid door te voelen en toe te laten. Secundaire emoties houden langdurig aan en komen steeds terug. Als je in secundaire emoties vast zit, ervaar je ook stress en loop je leeg. De emotie die je ervaart, is ook niet relevant met de gebeurtenis in het hier en nu. Het kan ook een vluchtroute worden, waardoor je steeds minder gaat voelen en het meer in je hoofd gaat zitten.
Soms helpen deze secundaire emoties je om in de slachtoffer rol te blijven en nodigen ze andere mensen uit om je te helpen.
Besef wel dat, het als een bal onder water is, je die onder water kunt houden zolang je sterk en krachtig bent. Maar vroeg of laat komt die bal toch weer boven. Je lichaam laat je in de steek en kan niet meer doen wat jij van hem verwacht. Het aankijken van je primaire emotie is dan de weg naar verlichting.
Primaire emoties van anderen ervaar je ook niet als belastend. Dit in tegenstelling tot de secundaire emoties. Je loopt leeg op iemand die in de secundaire emoties zit. Als iemand primaire emoties heeft, kunnen we wel geraakt zijn, maar we zijn na afloop niet leeggezogen.
Overgenomen emoties
Dit zijn emoties die niet van jouw zijn, die hebt je overgenomen van iemand uit je familiesysteem. Je voelt bijvoorbeeld verdriet dat eigenlijk niet bij jou leven past.
Als je vol emoties zit, kun je niet rationeel denken
Emoties en gevoelens horen bij het leven. Zowel positieve als de negatieve. Op het moment dat je vol emoties zit, kun je niet meer goed nadenken. Je verliest je als het ware in de emoties. Die moeten eerst naar een lager pitje voordat je weer kunt nadenken.
Als mens mag je leren omgaan met emoties van beide kanten. De kunst is te leren om jezelf ongemakkelijk te voelen en toch in verbinding met jezelf (en de ander) te blijven staan.Blijf eerlijk naar jezelf en zeg ‘ja’ tegen wat er is en ‘ga’ dat aan zodat je vrij wordt.
En schakel hulp indien nodig, het is menselijk.
